Home
Godziny zwiedzania
Gdzie jesteśmy
Bilety
Rezerwacje
Regulamin

Cubicula Sakramentów

W tej galerii A spotykamy po lewej stronie pięć małych pomieszczeń, czyli grobów rodzinnych - cubicula, nazywanych „Cubicula Sakramentów”; są one słynne i ważne ze względu na zachowane freski, datujące się na początki III wieku, które symbolicznie przedstawiają sakramenty inicjacji chrześcijańskiej: chrzest i Eucharystię.

Tymi przedstawieniami chrześcijanie z pierwszych wieków chcieli przede wszystkim upamiętnić swój katechumenat (przygotowanie do chrztu), a poza tym zostawić przesłanie współczesnym: stali się oni chrześcijanami przez chrzest, a wytrwali w życiu chrześcijańskim dzięki częstej komunii św. Chcieli również uzmysłowić krewnym oraz wszystkim, którzy nawiedzali ich groby, że jeśli będą korzystali z tych samych środków zbawienia, pewnego dnia znów połączą się ze swoimi bliskimi.

Chrzest

Jak nauczali w swoich katechezach Ojcowie Kościoła, te środki zbawienia były zapowiadane już w Starym Testamencie. Widoczne jest to wyraźnie w cudzie Mojżesza, który sprawia, że woda wytryskuje ze skały, aby jego lud mógł zaspokoić pragnienie na pustyni (Wj 17, 1-7). Także chrzest Jezusa (Mt 3, 13-17) jest zapowiedzią chrztu chrześcijańskiego. Stąd scena przedstawiająca Jezusa, jak przyjmuje chrzest od Jana w Jordanie. Na ścianie w głębi cubiculum A2 namalowana jest najstarsza scena chrztu katechumena. Kapłan, w tunice i paliuszu, kładzie prawą rękę na głowę przyjmującego chrzest, który stopy ma zanurzone w wodzie. Inne symboliczne przedstawienia chrztu to rybak, Samarytanka przy studni i paralityk przy sadzawce Betsaida.

Eucharystia

Pierwsi chrześcijanie chętnie przedstawiali w swoich grobowcach (cubicula) – jako symbol Eucharystii – cud rozmnożenia chlebów i ryb (J 6, 1-15). Jezus bowiem, wychodząc od tego cudu, obiecuje inny, szczególny chleb – swoje ciało (J 6, 22-59). Scena rozmnożenia chlebów jest przedstawiana zawsze w taki sam sposób: siedem osób siedzących wokół stołu. Liczba siedem jest symboliczna i wskazuje, że wszyscy są przez Boga powołani do zbawienia. Na stole leżą dwa lub trzy talerze z chlebami i rybami, a po bokach stołu stoją kosze z chlebem.

Biblijny Jonasz

W tych wszystkich cubicula występuje prorok Jonasz. Jest on ulubionym prorokiem pierwszych chrześcijan, bowiem głosił orędzie zbawienia mieszkańcom Niniwy, to znaczy poganom; jest więc symbolem powołania do zbawienia wszystkich ludzi bez różnicy, czy to Żydów, czy pogan. Należy pamiętać, że większość wiernych pochowanych na tym cmentarzu wywodziła się z pogaństwa. Jonasz jest też symbolem zmartwychwstania. Sam Jezus w Ewangelii traktuje go jako postać z tej rzeczywistości: „Jak Jonasz był trzy dni i trzy noce we wnętrznościach wielkiej ryby, tak Syn Człowieczy będzie trzy dni i trzy noce w łonie ziemi, a potem zmartwychwstanie” (por. Mt 12, 40).

Schody Męczenników

Na końcu galerii z Cubicula Sakramentów zaczynają się Schody Męczenników, które zostały wykute około połowy II wieku i zachowało się jeszcze parę stopni z tamtej epoki. Nazywane są „Schodami Męczenników”, ponieważ po nich przechodzili papieże pochowani w pobliskiej krypcie. Według tradycji, także młody Tarsycjusz schodził tymi schodami, kiedy przychodził pomodlić się na grobach męczenników lub wziąć Eucharystię, żeby zanieść ją chrześcijanom w więzieniach albo do rodzin w okresie prześladowań.